تحلیل کاربرد و ساختار صفت‌های اشاره، پرسشی و تعجبی در متون فارسی

صفت یکی از مقوله‌های زبان فارسی است که انواعی دارد و از زوایای مختلف مورد بحث قرار می‌گیرد. صفت‌های اشاره، پرسشی و تعجبی جزء صفت‌های غیربیانی‌ هستند که چه از نظر ساختار و چه کاربرد، از گذشته تاکنون با تحوّلاتی مواجه شده‌است. گاه کاربرد و ساختار پیشین را حفظ کرده‌است و با همان شیوه ادامة حیات داده‌اند، گاه نیز با تحوّلات اندک یا فراوان نسبت به دوره‌های پیشین، وارد حوزة زبان شده‌اند. تحلیل این صفت‌های سه‌گانه، با در نظر گرفتن سِیر تاریخی آثار، واقعیّات تازه‌ای را فراروی خوانندگان قرار می‌دهد. این مقاله ذکر نمونه‌های متعدّد از متونی که غالباً اثر برجستة عصر خویش‌ هستند، از یک سو، شکل کاربرد یا ساختار این صفت‌ها را تحلیل کرده‌است و از دیگر سو، این امکان پیش روی خواننده قرار گرفته تا خود، تفاوت‌ها و طباق‌های هر دوره‌ای را نسبت به دورة پیشین دریابد و چون تحلیل مقوله‌های دستوری به میدان وسیعی نیاز دارد، پژوهندگان این مقاله را بر آن داشته تا پژوهش میدانی خود را گسترده‌تر کنند و آثار متعدّدی را بررسی نمایند.